Został utworzony 1 stycznia 1994 roku na mocy ustawy z 29 grudnia 1993 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.
Ochrona pracowników w przypadku niewypłacalnego pracodawcy została uregulowana także w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/94/WE z dnia 22 października 2008 roku w sprawie ochrony pracowników na wypadek niewypłacalności pracodawcy.
Z okazji jubileuszu 30-lecia Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Pani Ministra dr Agnieszka Dziemianowicz-Bąk złożyła Podziękowanie dla Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Olsztynie oraz pracowników wykonujących zadania w zakresie ochrony roszczeń pracowniczych, składając wyrazy uznania i podziękowania za zaangażowanie na rzecz ochrony roszczeń pracowniczych, życząc jednocześnie kolejnych lat pełnych sukcesów oraz płynącej z pracy radości i satysfakcji.
Jubileusz zbiegł się ze wzrostem zapotrzebowania na pomoc udzielaną przez Fundusz.
Do czerwca b.r. nastąpił znaczny wzrost liczby uprawnionych do skorzystania ze wsparcia. Wzrost liczby uprawnionych przełożył się na wysokość przekazywanych świadczeń. Na wysokość przekazywanych świadczeń, poza większą liczbą uprawnionych, ma także wpływ duży wzrost płacy minimalnej oraz przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS.
Największa pomoc, jakiej udzielił Fundusz w bieżącym roku została skierowana do pracowników zatrudnionych przy działalności takich jak: produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy; produkcja mebli biurowych i sklepowych; pozostała działalność związana z udostępnianiem pracowników.
W najbliższym czasie spodziewana jest konieczność udzielenia wsparcia byłym pracownikom zatrudnionym w takich branżach jak: przetwarzanie i konserwowanie mięsa z drobiu; produkcja wyrobów z drewna, korka; roboty związane z budową linii telekomunikacyjnych i energetycznych.
Na pogorszenie sytuacji ekonomicznej pracodawców wpływa wiele czynników, jednak wyjątkowo niekorzystny wpływ na to mają: dynamiczny wzrost płacy minimalnej, wzrost kosztów energii, gazu. Nie bez znaczenia w dalszym ciągu pozostają zawirowania na rynku wywołane pandemią COVID-19.
Skalę wzrostu wypłat w stosunku do poprzednich 2 lat przedstawia poniższe zestawienie:
